İran yıllarca sürecek füze saldırılarıyla tehdit ediyor, ancak istihbarat verileri İsrail saldırılarından sonra cephaneliğin ciddi şekilde zayıfladığını gösteriyor.

İran’ın Tehditleri Ağır Kayıplarla Karşı Karşıya

Gergin bir ateşkes ortamında İranlı yetkililer, ülkenin İsrail ve ABD’ye yönelik uzun süreli füze saldırılarını sürdürebilecek kapasitede olduğunu öne sürüyor. Tahran’daki askeri yetkililer, yeraltı üsleri ve büyük cephanelerinin hazır olduğunu, iki yıl boyunca her gün saldırı düzenleyebileceklerini iddia ediyor.

İslam Devrim Muhafızları’ndan Tümgeneral İbrahim Cabbari, “Silahlı kuvvetlerimiz en yüksek hazırlık seviyesinde,” diyerek İran’ın füze depolarındaki kapasiteyi vurguladı. Başdanışman Tümgeneral Yahya Rahim Safevi ise bazı İran birliklerinin henüz çatışmaya girmediğini ve “Şimdiye kadar birkaç bin füze ve İHA ürettik ve bunların yerleri güvenli,” dedi.

Ancak Batılı istihbarat analizleri çok daha farklı bir tablo ortaya koyuyor. Son çatışma başında İran’ın yaklaşık 3.000 füze ve 600’e kadar fırlatıcıya sahip olduğu bildiriliyordu. İsrail’in “12 Gün Savaşı” olarak adlandırılan kapsamlı operasyonu ve ardından ABD saldırıları sonrası İran’ın cephaneliğinin 1.000 ila 1.500 füze ve yalnızca 150 ila 200 fırlatıcıya düştüğü tahmin ediliyor.

Foundation for Defense of Democracies’ten İran uzmanı Behnam Ben Taleblu, “Rejim, İsrail’in fırlatıcıları hedef almasıyla bu mühimmatları ya kullanmak ya da kaybetmek arasında giderek daha çok sıkıştı,” dedi. Saldırıların yalnızca cephaneliği azaltmakla kalmayıp üretim kapasitesini de ciddi şekilde baltaladığını belirtti.

Sürekli Saldırının Sınırları

Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü’nden Danny Citrinowicz, İsrail’in İran’daki hemen her füze üretim tesisini vurduğunu ve kaybedilen kapasitenin geri kazanılmasının çok zorlaştığını belirtti. İran hâlâ İsrail’e füze atabiliyor, ancak “yüzlercesiyle değil.” ABD’yi doğrudan vurma kapasitesi ise çoğunlukla teorik ve bölgesel varlıklara ya da Venezuela gibi ülkelerle iş birliğine dayanıyor ki, bu ülkelerin böyle bir tırmanmaya izin vermesi olası değil.

Hudson Enstitüsü’nden Can Kasapoğlu, İsrail’in operasyonunun füze fabrikalarıyla sınırlı kalmayıp İran’ın nükleer programı ve ileri silah geliştirme alanlarına da uzandığını söyledi. Uzmanlar, nükleer programın tam olarak ne kadar zarar gördüğü net olmasa da yıllarca geriye atıldığında hemfikir. İran, İsrail’e kıyasla hâlâ daha geniş bir füze stokuna sahip, ancak uzun süreli, büyük çaplı saldırı yapma kapasitesi ciddi ölçüde azaldı.

Tüm bu gerilemelere rağmen, İran’ın halen Orta Doğu’nun en büyük balistik füze gücü olduğunu savaş sırasında gösterdiği belirtiliyor. ABD ve İsrail’in yoğun savunmasına rağmen bazı İran füzeleri hava sahasını aşmayı başardı. Ancak uzmanlar, İran’ın yıllarca sürecek geniş çaplı günlük saldırılar düzenleme tehdidinin büyük ölçüde abartılı olduğunda hemfikir.

Vekil Tehditler ve Dış Destek

Tehdit yalnızca İran’ın sınırlarıyla sınırlı değil; özellikle Yemen’deki Husiler gibi vekil gruplar ciddi bir risk oluşturmayı sürdürüyor. Son istihbarat raporları, Çinli uydu şirketlerinin Husilere gerçek zamanlı hedefleme verisi sağladığını, onların da Kızıldeniz’de denizcilik hedeflerine saldırılarını yeniden başlattığını gösteriyor. Gelişmiş uydu ve füze teknolojisi, bölgesel deniz taşımacılığını daha da istikrarsızlaştırabilir ve çatışmayı genişletebilir.

Taleblu, “İran denizcilik alanında ve ulusötesi terör kapasitesiyle ciddi asimetrik imkanlara sahip, ancak bunları kullanmak daha büyük misillemeleri davet eder,” dedi. ABD arabuluculuğundaki ateşkes sürerken, İran liderliği meydan okumaya devam etse de tehditlerini uygulama kapasitesi önemli ölçüde kısıtlanmış görünüyor.

Şimdilik İran bölgedeki güçlü aktörlerden biri olmaya devam ediyor, ancak savaş alanındaki kayıplar, üretim sorunları ve uluslararası gözlem, uzun vadeli ve geniş çaplı füze saldırı kapasitesini ciddi biçimde kısıtlıyor. Uzmanlar, Tahran’ın söylemlerinin gerçek ateş gücünden şu an daha büyük olduğuna dikkat çekiyor.