Trump’ın İran’a yönelik saldırıları Cumhuriyetçi ve bazı Demokratlardan destek alırken, Kongre savaş yetkileri ve ABD’nin gelecekteki rolü konusunda karşı karşıya geliyor.

Kongre Trump’ın İran Hava Saldırıları Üzerinde Bölündü

Başkan Donald Trump’ın İran’daki üç nükleer tesise hava saldırısı başlatma kararı, Kongre’de sert ayrışmalara ve başkanın savaş yetkileri üzerine yoğun bir tartışmaya yol açtı. Fordow, Natanz ve İsfahan’ı hedef alan saldırılar, Kongre’den açık bir yetki alınmadan gerçekleştirildi ve yürütme organının savaş yetkileri üzerindeki anayasal sınırlar konusunda iki partide de endişelere neden oldu.

Pek çok Cumhuriyetçi, Trump’ın eylemlerine büyük ölçüde destek verdi ve İran’ın nükleer tehdidi ile bölgede kilit müttefikleri destekleme ihtiyacını vurguladı. Güney Carolina Senatörü Lindsey Graham operasyonu “doğru karar” olarak nitelendirirken, Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, Trump’ın nükleer silahlı bir İran’a asla izin vermeyeceğine dair net tavrını övdü. “İran’daki askeri operasyonlar, Başkan Trump’ın söylediklerinde ciddi olduğunu hem düşmanlara hem de müttefiklere açıkça göstermelidir,” dedi Johnson.

Bazı Demokratlar da, Pensilvanya Senatörü John Fetterman gibi, onayladı. “Uzun süredir savunduğum gibi, bu doğru adımdı. İran, dünyanın en büyük terör sponsoru ve nükleer yeteneklere sahip olmamalı. Dünyanın en iyi ordusuna minnettarım ve onları selamlıyorum,” dedi Fetterman. Diğerleri ise “güç yoluyla barış” mesajını vurgulayıp, İran’ın nükleer silah sahibi olmasını önlemenin kararlı askeri müdahale gerektirdiğini savundu.

Anayasal Yetki Üzerindeki Tartışma Şiddetleniyor

Ancak her iki partiden de, Trump’ın Kongre onayı olmadan hareket etmesine sert eleştiriler geldi. Kentucky’den Cumhuriyetçi Temsilci Thomas Massie ve California’dan Demokrat Ro Khanna, bu adımı “anayasaya aykırı” olarak nitelendirdi. İki milletvekili, ABD’nin Kongre onayı olmadan İran’da daha fazla askeri faaliyette bulunmasını engelleyecek iki partili bir Savaş Yetkisi Kararı’nı Temsilciler Meclisi’ne sundu. Khanna, “Trump, Kongre yetkisi olmadan İran’a saldırdı. ABD’nin bir başka sonsuz Orta Doğu savaşına sürüklenmesini engellemek için acilen DC’ye dönüp Savaş Yetkisi Kararımıza oy vermeliyiz,” dedi.

Virginia Senatörü Tim Kaine de benzer bir öneriyi Senato’ya sundu ve “Amerikan halkı, ABD’nin İran’da savaşmasına büyük oranda karşı,” dedi. Kaine, yalnızca Kongre’nin savaş ilan etme yetkisi olduğunu savunarak, haftanın sonunda Senato’da oylama yapılmasını planlıyor. Savaş Yetkisi Kararı, “Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri’ni İran İslam Cumhuriyeti’ndeki yetkisiz çatışmalardan çekmeyi” amaçlıyor ve Kongre’den resmi yetki alınmadığı sürece Trump’ın İran’a yönelik askeri konuşlandırmaları sona erdirmesini gerektiriyor.

Tartışma, Kongre ile yürütme arasındaki ABD’nin yurt dışındaki askeri eylemleri üzerindeki kontrolüne dair uzun süredir devam eden gerilimi gözler önüne seriyor. Bazı milletvekilleri – ilerici Demokratlar ve mali muhafazakârlar dahil – daha fazla tırmanmaya karşı sıra dışı bir koalisyon oluştururken, diğerleri kararlı adım atmamanın hem Amerikan çıkarlarını hem de küresel güvenliği riske atabileceği konusunda uyarıyor.

Kongre’de İran konusunda Salı günü Senato genelinde bir bilgilendirme yapılacak. Tek taraflı askeri müdahalelerin kısıtlanması için iki partili desteğin artmasıyla, milletvekilleri başkanlık yetkilerinin sınırları ve Amerika’nın Orta Doğu’daki gelecekteki rolü konusunda tartışmalara hazırlanıyor.

Dünya, Trump’ın yüksek riskli kararının sonuçlarını izlerken, Kongre de tutumunu netleştirme baskısıyla karşı karşıya. Önümüzdeki günler, yalnızca ABD’nin İran’daki politikasının yönünü değil, savaş ve barış konularında Kongre ile Beyaz Saray arasındaki kalıcı güç dengesi için de belirleyici olacak.