Bir videoda New York belediye başkan adayı Zohran Mamdani'nin ortak yaşamı savunduğu görülüyor; bu durum, mülkiyet hakları ve şehir politikası üzerine hararetli bir tartışma başlattı.

Ortaya çıkan videolar sosyalist konut vizyonunu gözler önüne seriyor

New York belediye başkan adayı ve demokratik sosyalist Zohran Mamdani, daha önce kaydedilmiş ve tekrar gündeme gelen videolarında ortak yaşamı ve konutların kamusal mülkiyetini savunmasının ardından yoğun incelemeyle karşı karşıya. 2021 tarihli bir videoda Mamdani, bir konferansta diğer sosyalistlere taviz vermemeleri ve "üretim araçlarına el koyma" gibi hedefleri benimsemeleri çağrısı yapıyor.

The Gravel Institute tarafından yayımlanan bir diğer videoda Mamdani, konutun özel bir meta olmaktan çıkarılıp kamu yararına dönüştürülmesini öneriyor. Lüks konutların yerine, ortak çamaşırhane, gıda kooperatifleri, hamamlar ve benzeri olanakların bulunduğu ortak yaşam alanlarının kurulmasını savunuyor. "Neden bu kadar çok insan evsiz kalıyor? Nedeni yeterli ev olmaması değil. Çünkü insanları barındırmak, geliştiricilerin veya ev sahiplerinin birincil hedefi değil. Onların amacı kâr etmek," diyor Mamdani videoda.

Mamdani'ye göre, konut krizinin kökeninde evlerin bir ihtiyaçtan çok satılan bir ürün olarak görülmesi yatıyor. Mamdani, örnek olarak savaş sonrası Viyana'nın kamu konut modelini gösteriyor, fakat günümüzde bile birçok Viyanalının kira ödediğini ve konutların önemli bir bölümünün hâlâ özel olduğunu kabul ediyor.

Vizyonunu detaylandıran Mamdani, ortak mutfaklar, eczaneler, derslikler, yüzme havuzları ve özel konutların topluluk mülkiyetine dönüştürüldüğü arazi ortaklıklarının yer aldığı mahalleler hayal ediyor. "Konut krizini sona erdirmek istiyorsak çözüm, konutun tamamen ticarileştirilmesinden uzaklaşmak olmalı," diyor. "Bu da herkese yüksek kaliteli konutu insan hakkı olarak garanti etmek anlamına geliyor."

Siyasi Tepkiler Belediye Başkanlığı Yarışını Kızıştırdı

Başkan Donald Trump, Mamdani’nin açıklamalarına sert tepki gösterdi; onu “%100 Komünist Deli” olarak nitelendirdi ve seçilirse New York’u kurtaracağına söz verdi. Trump, sosyal medya üzerinden, Mamdani “uslu durmazsa” şehre federal fonları kesmekle tehdit ederek, "Tüm kozlar bende. New York’u kurtaracağım ve tıpkı ABD’de olduğu gibi tekrar ‘Harika’ ve ‘Ateşli’ yapacağım!" dedi.

Mamdani ise “komünist” yaftasını bir dikkat dağıtma olarak değerlendiriyor ve önerilerinin derin eşitsizlikleri çözmeyi ve şehrin süregelen konut krizine çözüm sunmayı amaçladığını belirtiyor. Eleştirmenler ise ortak yaşam ve kamusal mülkiyetin mülkiyet haklarını ve şehir ekonomisini tehdit ettiğini savunuyor.

Tartışma, belediye başkanlığı yarışının odak noktalarından biri haline gelirken, New York’ta konutun geleceği hakkında keskin ideolojik ayrımların altını çiziyor. Seçim yaklaşırken, konut krizine yönelik kamusal ve özel çözümler ile hükümetin yurttaşların yaşamındaki rolüne dair tartışmalar daha da yoğunlaşacak gibi görünüyor.