Trump, yürütme ayrıcalığını kaldırarak ABD Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçilerine, eski Biden danışmanlarını Biden’ın zihinsel sağlığına dair iddia edilen örtbas konusunda sorgulama imkanı verdi.

Beyaz Saray, Eski Biden Danışmanlarının Denetimine Yol Açıyor

Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçileri, Joe Biden’ın zihinsel gerilemesini gizlemeye yönelik iddia edilen çabalarla ilgili soruşturmalarında ilerleme kaydediyor. Başkan Donald Trump’ın yönetimi, kilit eski Biden danışmanlarının Kongre’de ifade vermesinin önünü açacağını açıkladı. Çarşamba günü duyurulan bu karar, James Comer (R-Ky.) başkanlığındaki Gözetim Komitesi tarafından yöneltilen sorulara karşı yürütme ayrıcalığı kalkanını ortadan kaldırıyor.

Başkan Yardımcısı Hukuk Danışmanı Gary Lawkowski, eski Biden yönetimi yetkililerinin birçoğuna – eski Genel Sekreter Ron Klain ve kıdemli danışmanlar Anita Dunn, Steve Ricchetti, Mike Donilon, Annie Tomasini, Bruce Reed, Ashley Williams ve Anthony Bernal dahil – Beyaz Saray’daki görevlerinin, Kongre soruşturmalarına karşı yasal bir savunma olarak kullanılmasına izin verilmeyeceğini belirten mektuplar gönderdi.

“Soruşturulan konuların benzersiz ve olağanüstü doğası nedeniyle, Başkan Trump, yürütme ayrıcalığı iddiasının ulusal çıkarlara uygun olmadığına ve bu nedenle haklı olmadığına karar vermiştir” ifadelerine yer verildi. “Bu konular arasında, eski Başkan Biden’ın başkanlığa uygunluğuna ilişkin değerlendirmeleriniz ve yönetimi sırasında yürütme yetkisini kimin kullandığına dair bilginiz de bulunuyor.”

Kongre Soruşturması ve İlk İfadeler Başladı

Soruşturmanın odağında, üst düzey Biden danışmanlarının başkanın zihinsel uygunluğuna ilişkin endişeleri hem kamuoyundan hem de alt düzey personelden gizleyip gizlemedikleri var. Adı geçen danışmanların yürütme ayrıcalığı talebinde bulunup bulunmayacakları belirsiz olsa da, yönetimin önleyici kararı önümüzdeki ifadeler için bir emsal teşkil ediyor.

Eski Biden danışmanı Neera Tanden, Kongre araştırmacılarına yeminli ifade veren ilk isim oldu. Gazetecilere verdiği demeçte, üst düzey personelin Biden’ın durumunu gizlemek için “kesinlikle” koordineli bir çaba göstermediğini belirtti. Tanden, ifadesinin ardından “Her soruyu yanıtladım, kamu hizmetimi tartışmaktan memnun oldum ve kapsamlı bir süreçti” dedi. Ayrıca, Biden’la temasının sınırlı olduğunu ve çoğunlukla karar notlarını başkanın iç çevresine iletmekle sınırlı kaldığını kaydetti.

Bir diğer yakın danışman Anthony Bernal’ın ise perşembe günü komiteye kendi ifadesini vermesi bekleniyor. Soruşturmanın ivme kazandığı bu süreçte, Cumhuriyetçi kongre üyeleri, iddia edilen örtbasın kapsamını ya da yönetim sırasında yürütme yetkisinin Biden dışındaki kişiler tarafından kullanılıp kullanılmadığını tespit etmeye çalışıyor.

Trump yönetiminin yürütme ayrıcalığını kaldırması bir ilk değil. Biden yönetimi de 6 Ocak Kongre baskını soruşturması gibi önceki kongre araştırmalarında benzer adımlar atmıştı. Mevcut durumda ise, hem Kongre hem de Beyaz Saray, Biden’ın görev uygunluğuna dair kaygıların nasıl ele alındığını netleştirmek istiyor.

Soruşturma ilerledikçe, bu eski danışmanların ifadeleri, Temsilciler Meclisi Gözetim Komitesi’nin bulgularını şekillendirmede önemli bir rol oynayacak. Sonuçlar, başkanlıkta şeffaflık ve hesap verebilirlik standartları üzerinde kalıcı etkiler yaratabilir.