
ABD ve İsrail, İran Stratejisi Konusunda Ayrıştı
Başkan Donald Trump’ın yönetimi ile müttefikleri arasında, İran’la yapılacak nükleer görüşmeler öncesinde strateji farklılıkları belirginleşiyor. Walla tarafından Çarşamba günü yayımlanan bir rapora göre, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Walz, İran'a karşı daha sert bir askeri yaklaşımı savunuyor. Bu isimler, İran’ın mevcut zayıflığını diplomasiyle değil, baskıyla değerlendirmek gerektiğini savunuyor.
İsrailli kaynaklar, Netanyahu ile Trump arasındaki son görüşmeyi dostane olarak tanımlarken, ABD’li yetkililer görüşmeyi zorlayıcı olarak nitelendirdi. ABD ile İran arasındaki doğrudan nükleer görüşmelerin ikinci turu 19 Nisan’da Roma’da yapılacak.
Görüşmelerde, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini ve nükleer silah geliştirme programını durdurması gerektiği mesajı verilecek. Ancak İran, uranyum zenginleştirme hakkının pazarlık konusu olmadığını belirterek müzakerelerin zorlukla ilerleyeceğini gösteriyor.
Bu süreçte ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Endonezya Dışişleri Bakanı Sugiono ile bir araya geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasına göre, Rubio İran rejiminin terör, balistik füze üretimi ve istikrarsızlaştırıcı faaliyetler için kaynaklara erişimini kısıtlamaya devam etme çağrısında bulundu. Ayrıca Güney Çin Denizi’ndeki seyrüsefer haklarının korunması, savunma iş birliğinin geliştirilmesi ve ticari ilişkiler ele alındı. Rubio, Endonezya’nın ekonomik reformlarını da memnuniyetle karşıladı.
İsrail muhalefet lideri Benny Gantz ise X üzerinden yaptığı paylaşımda, “İran rejimi oyalama konusunda uzmandır,” diyerek sert mesajlar verdi. Gantz, “İsrail, İran’ın nükleer kapasite edinme ihtimalini ortadan kaldırmalı ve bu mümkündür,” ifadelerini kullandı.
New York Times’ın haberine göre İsrail, Mayıs ayında İran’a saldırmayı planlamış ancak ABD’nin müzakere yolunu tercih etmesi nedeniyle bu fikirden vazgeçilmişti. Planın İran’ın nükleer programını bir yıl veya daha fazla geciktirmesi hedefleniyordu ancak operasyonun başarısı için ABD desteğine ihtiyaç duyuluyordu.
19 Nisan’daki Roma görüşmeleri yaklaşırken, askeri baskı ile diplomasi arasında kalan yaklaşım farklılıkları, Trump’ın ikinci dönemindeki İran stratejisinin karmaşık yapısını ortaya koyuyor.