Bush ve Obama, Trump’ın USAID’i kapatmasını küresel etki ve Amerika’nın insani liderlik kaybı nedeniyle eleştirdi; Bono da destek verdi.

USAID’in Kapatılmasına İki Partiden Tepki

Eski başkanlar George W. Bush ve Barack Obama, Başkan Donald Trump’ın Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı’nı (USAID) kapatma kararına karşı birleşerek, Amerikan dış politikasında nadir görülen bir uzlaşma sergiledi. USAID çalışanlarına video bağlantısıyla seslenen iki lider, yolsuzluk ve kötü yönetim iddialarının ardından ajansın feshedilmesine karşı artan tepkiyi vurguladı.

Obama, çalışanlara “USAID’in yok edilmesi bir utanç ve trajedi,” diyerek, ajansın kapatılmasını “devasa bir hata” olarak nitelendirdi. “Er ya da geç, her iki partinin liderleri de size ne kadar ihtiyaç duyulduğunu anlayacak,” dedi. Kennedy döneminde kurulan USAID, yıllardır dünya genelinde ekonomik yardım ve kalkınma desteği sağlamaktaydı. Bush ise kendi yönetimindeki HIV/AIDS programında USAID’in oynadığı role dikkat çekerek, bu programın 25 milyon insanın hayatını kurtardığını söyledi. “Çalışmalarınızla Amerika’nın büyük gücünü gösterdiniz – bu sizin iyi kalbiniz,” diyen Bush, bu insani liderliğin Amerika’nın ulusal çıkarına olduğunu savundu.

Sanatçılar, Siyasiler ve Diplomatlardan USAID’e Destek

Siyasi arenanın ötesinde de destek vardı. Uluslararası yardım savunucusu U2 solisti Bono, USAID’in kapanışında çalışanlara bir şiir okudu ve ajansın kapatılmasının “dünyada milyonlarca insanın muhtemelen öleceği” uyarısında bulundu. Eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da dış hizmet ve kalkınma uzmanlarını hayat kurtaran çalışmaları için övdü ve “Bugün ve her gün onlarla birlikteyim” ifadelerini kullandı.

Trump’ı daha önce nadiren kamuoyu önünde eleştiren Bush ve Obama, bu kez USAID’in Dışişleri Bakanlığı’na devriyle ilgili görüşlerini açıkça paylaştı. Associated Press’in inceleyip yayımladığı kayıtlı açıklamalar, ajansın kapanmasıyla birlikte kamuoyuna duyuruldu. Trump yönetiminin sık sık eleştirmeni olan Bono, USAID’in kapatılmasının küresel ölçekte yüz binlerce insanın ölümüne yol açabileceğini söyledi.

Trump Yönetiminin Gerekçesi ve Politika Değişikliği

Trump yönetimi, kapanmayı yaygın yolsuzluk ve verimsizlik iddialarıyla gerekçelendirdi. USAID, Elon Musk’ın başında olduğu Devlet Verimliliği Dairesi’nin (DOGE) ana hedeflerinden biri haline geldi; Musk, ajansı “Amerika’dan nefret eden radikal solcu Marksistlerin yuvası” olarak nitelendirdi. Dışişleri Bakanı Marco Rubio, geçici USAID yöneticisi olarak yaptığı açıklamada, tüm dış yardım programlarının artık Dışişleri Bakanlığı tarafından yürütüleceğini belirtti. Rubio, USAID’in kalkınma hedeflerine ulaşamadığını, istikrarsızlığı artırdığını ve Amerikan karşıtlığını körüklediğini iddia ederek, reformun “devlet destekli verimsizliğe” son vermek için atılmış bir adım olduğunu vurguladı.

Başkan Trump, Kongre’ye yaptığı son konuşmada DOGE tarafından tespit edilen 22 milyar dolarlık “devlet israfı”na dikkat çekerek, USAID’in farklı programlarından örnekler verdi: “Burma’daki çeşitlilik ve kapsayıcılık bursları için 45 milyon dolar, Lesotho’da LGBTQI+’yı desteklemek için 8 milyon dolar, Orta Amerika’da yerli ve Afro-Kolombiyalı güçlendirmesi için 60 milyon dolar…”

USAID programlarının Dışişleri Bakanlığı’na devri, yardımların gelecekte Amerikan ulusal çıkarları doğrultusunda, daha sıkı denetim ve verimlilikle sağlanması olarak sunuluyor.

ABD Dış Yardımlarının Geleceği Tartışılıyor

USAID’in ani kapanışı, ABD dış yardımlarının ve Amerika’nın dünya sahnesindeki rolünün geleceğine dair tartışmaları alevlendirdi. Eleştirmenler bu adımı Amerika’nın liderliğinden ve insani sorumluluklarından çekilmek olarak görürken, savunucular bürokrasinin azaltılmasını ve yardımların ulusal önceliklere odaklanmasını umuyor. Değişikliklerin kırılgan topluluklar ve Amerika’nın küresel itibarı üzerindeki kalıcı etkileri zamanla ortaya çıkacak.