Senatör Steve Daines, İsrail ile olan ateşkesin, İran'da bir liderlik değişikliği olmadığı sürece yalnızca geçici olacağı uyarısında bulundu.

Senatör: Ateşkes, Kalıcı Bir Çözüm Olmadan Sadece Bir Ara

Montana Senatörü Steve Daines, İran ile İsrail arasındaki kırılgan ateşkes konusunda ciddi bir uyarıda bulunarak, bölgede gerçek barışın ancak İran'da bir rejim değişikliğiyle mümkün olabileceğini vurguladı. Senato Dış İlişkiler Komitesi üyesi olan Cumhuriyetçi siyasetçi, son çatışma dönemini takip eden ateşkesin devam etmesi konusunda temkinli bir iyimserlik sergiledi. Ancak Daines, İran'ın İsrail'in meşruiyetini tanımayı sürekli reddetmesinin, kalıcı bir çözüm için temel bir engel oluşturduğunu savundu.

"Bana göre İran'da uzun vadeli çözüm rejim değişikliğidir," diyen Daines, mevcut hükümet İsrail'in var olma hakkını tanımadığı sürece gerçek bir barışın mümkün olmadığını belirtti. Daines, "İsrail'in bir Yahudi devleti olarak meşruiyetini ve var olma hakkını tanıyan ve İsrail'in yok edilmemesi gerektiğine inanan bir rejim olmadan, ihtiyacımız olan barışı sağlayacağımızı düşünmüyorum" ifadelerini kullandı.

Rejim Değişikliğinin Tarihi ve Riskleri

Daines'in açıklamaları, Başkan Donald Trump'ın İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bölgesel güvenliği görüşmek üzere yapacağı toplantı öncesinde geldi. Senatör, 1953'te dönemin Başbakanı Muhammed Musaddık'ın devrilmesi ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'nin iktidara gelmesiyle sonuçlanan ABD müdahalesini ve 1979 İslam Devrimi'ni örnek göstererek, gelecekteki herhangi bir değişimin dışarıdan değil, İran halkının kendi iradesiyle gerçekleşmesi gerektiğinin altını çizdi.

Daines, "Rejim değişikliği risklidir çünkü elinizde olandan daha kötüsüne sahip olabilirsiniz," uyarısında bulundu. "Şu anda İran'da çıta çok düşük, ancak eşdeğer bir felsefe veya belki biraz daha iyi bir şey de olabilir." Daines, yeni bir hükümetin meşruiyetinin yalnızca "içeriden doğarsa" sağlanabileceğini, dış baskı ile olmayacağını vurguladı.

Ayrıca mevcut ateşkesin yalnızca geçici bir önlem olduğunu belirterek, "Ateşkes son değildir. Bir araçtır. Ateşkes, 'Savaştayız ama bir süre ateş etmeyeceğiz' demektir." Daines, kalıcı barışın ancak İran liderleri İsrail'i bir Yahudi devleti olarak tanıdığında mümkün olacağını söyledi.

Bölgesel ve Küresel Güvenlik Endişeleri

Daines, İran rejimi ya da benzer ideolojilere sahip bir yönetim İsrail'in varlığını kabul etmediği sürece, nükleer silahların geliştirilmesi ve kullanılması da dahil olmak üzere, gelecekteki çatışma riskinin yüksek kalacağını belirtti. Ayrıca, İran'ın bölgesel ilerleme ve güvenlik için Batılı ülkelerle daha yakın ilişkiler kurması gerektiğini, Çin, Rusya ve Kuzey Kore gibi güçlerden uzak durmasının önemini vurguladı.

Kongre'de, İsrail'in savunmasını güçlendirmeye yönelik ileri silah tedariki dahil olmak üzere iki partili çabalar sürerken, çoğu milletvekili gibi Daines de ABD'nin doğrudan rejim değişikliği girişimlerinin çözüm olmadığını belirtti. Bunun yerine, İran'dan çıkacak diplomatik çözümler ve reformlara destek verilmesi gerektiğini savundu.

Bölgesel liderler ve uluslararası ortaklar yeni görüşmelere hazırlanırken, Daines'in rejim değişikliği çağrısı, Washington'daki Orta Doğu'da kalıcı barış yoluna dair süren tartışmanın altını çiziyor. Senatörün mesajı, ateşkeslerin çatışmaları geçici olarak durdurabileceğini, ancak Tahran'da liderlik ve ideolojide bir dönüşüm olmadıkça gerçek istikrarın mümkün olamayacağını vurguluyor.