Teksaslı Freedom Path derneği, IRS’in muğlak kurallarının muhafazakâr grupları hedef aldığını ve siyasi ifadeyi susturduğunu iddia ederek dava açtı.

IRS Kuralları Üzerinde Tarihi Bir Hukuki Mücadele

Amerikan Vergi Dairesi (IRS), vergi muafiyeti başvurularında muhafazakâr grupların ifade özgürlüğünü haksızca kısıtladığı gerekçesiyle, Teksas merkezli Freedom Path tarafından açılan büyük bir davayla karşı karşıya. Washington, D.C.’de görülen davada, IRS’in 501(c)(4) statüsü için başvuran kuruluşların "sosyal yardım derneği" mi yoksa aşırı politik mi olduğuna karar vermek için uyguladığı çok faktörlü "olgu ve koşullar" testi sorgulanıyor.

Freedom Path, 2011 yılında Obamacare’in kaldırılması ve dengeli bütçe için kuruldu. Lex Politica CEO’su Chris Gober’a göre, dernek dokuz yıl boyunca vergi muafiyeti için mücadele etti ve bu süreçte IRS, bağışçıların bilgisini de talep etti. Gober, "Çok garip bir talepti, kabul etmedik. Kısa süre sonra Lois Lerner skandalı patlak verdi" dedi.

2013 yılında, IRS’de vergi muafiyeti kuruluşları bölümünün başındaki Lois Lerner, kurumun muhafazakâr gruplara fazladan inceleme uyguladığını kamuoyuna açıklamış ve özür dilemişti. Ancak Freedom Path ve avukatları, aynı denetim mekanizmalarının bugün de geçerli olduğunu, bürokratlara seçim kampanyası ile savunuculuk arasındaki ayrımı subjektif olarak belirleme imkânı verdiğini söylüyor.

Muğlaklık ve Otosansür

Dava, IRS’in 11 maddelik “olgu ve koşullar” testinin anayasaya uygunluğunu sorguluyor. Freedom Path, testin belirsiz ve öznel olması nedeniyle, muhafazakâr kuruluşların vergi muafiyeti kaybı ya da yaptırımlardan korkarak otosansür uyguladığını savunuyor. Dernek, hukuki belirsizlik nedeniyle Obamacare karşıtı bir televizyon reklamını yayından kaldırmak zorunda kaldığını belirtti.

Gober, "Bu aslında bir test bile değil," diyerek, "O kadar geniş ve öznel ki, istenilen sonuca ulaşmak mümkün. Sorunumuz tam olarak bu" ifadelerini kullandı. Yüksek Mahkeme’nin benzer testleri anayasaya aykırı bulduğunu, IRS’in de Seçim Komisyonu ile aynı kuralları uygulaması gerektiğini belirtti.

Freedom Path kendisini anayasal ifade özgürlüğü çerçevesinde hareket eden sosyal bir kuruluş olarak tanımlıyor. Davanın amacı, IRS’in mevcut kurallarını yenilemesi ve bürokratlara sınırsız takdir yetkisi verilmemesi.

Eğer dava başarılı olursa, karar Amerika’daki bir milyondan fazla sivil toplum kuruluşunu etkileyerek, savunuculuk ve siyasi ifade ortamını kökten değiştirebilir. Gober, "Konu sadece bir dernek değil, atanmış bürokratların vergi yasasını kullanarak istemedikleri siyasi ifadeyi susturup susturamayacağı. ABD’deki her muhafazakâr grup bu davayı dikkatle takip etmeli" dedi.

IRS, devam eden davalar hakkında yorum yapmadı. Davanın sonucu, sivil toplum kuruluşları ve hukukçular tarafından yakından izleniyor ve ifade özgürlüğü ile federal denetimin geleceği açısından önemli sonuçlar doğurabilir.