Başkan Trump’ın yönetimi, kapsamlı gümrük vergisi stratejisini geçersiz kılan ikinci mahkeme kararına acil itirazda bulundu; bu kararın ABD’nin ticaret müzakerelerini ve başkanlık yetkilerini zayıflattığını savunuyor.

“Kurtuluş Günü” Vergileri Üzerindeki Hukuki Mücadele Tırmanıyor

Trump yönetimi, Başkan Donald Trump’ın Uluslararası Ekonomik Güç Yasası’nı (IEEPA) kullanarak geniş çaplı gümrük vergileri uygulamasını geçersiz kılan ikinci federal mahkeme kararına Pazartesi günü itiraz etti. Yargıya başvuru, D.C. Temyiz Mahkemesi’ne yapıldı ve kararın derhal durdurulması talep edildi.

İtiraz konusu olan vergiler, Trump’ın “Kurtuluş Günü” planının parçası olarak, çoğu ABD ticaret ortağına %10’luk bir temel vergi ve ilave karşılıklı vergileri içeriyor. Trump, bu planı 2 Nisan’da ikinci döneminin ekonomik politikalarının temel taşı olarak duyurmuş ve yürürlüğe sokmak için IEEPA’yı kullanmıştı.

Geçtiğimiz hafta Uluslararası Ticaret Mahkemesi (CIT), Trump’ın yetkilerinin sınırsız olmadığına hükmederek bu vergi planını oy birliğiyle iptal etti. Ancak karar, Federal Temyiz Mahkemesi tarafından durdurularak vergilerin geçerliliği geçici olarak sürdürüldü.

Aynı gün, daha az dikkat çeken bir karar da Washington’daki ABD Bölge Yargıcı Rudolph Contreras’tan geldi. Contreras, küçük işletmelere zarar verdiği gerekçesiyle bu vergilerin IEEPA’ya aykırı olduğuna karar verdi. Her ne kadar bu karar daha dar kapsamlı olsa da, Trump yönetimi üzerindeki yasal baskıyı artırdı.

Yönetim, Vergileri Müzakere Aracı Olarak Savunuyor

Adalet Bakanlığı yaptığı itirazda, bu kararın hükümetin tarifeleri müzakere aracı olarak kullanma yeteneğini baltaladığını savundu. “Bölge mahkemesinin kararı Başkan’ın yetkisini gasp ediyor ve neredeyse tüm ticaret ortaklarıyla sürdürülen hassas görüşmeleri sekteye uğratıyor,” ifadelerine yer verildi.

Trump yönetimi, bu tarifeleri sadece ekonomik politika değil, aynı zamanda stratejik bir koz olarak görüyor. Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü’nden William Cline gibi ekonomistler, bu vergilerin uzun vadeli mali politika olmaktan çok müzakere taktiği olarak kullanıldığını belirtiyor. “Bunları müzakere aracı olarak kullanmaya geri dönmeleri gerek,” dedi Cline.

Hazine Bakanı Scott Bessent tarafından benimsenen stratejiyi hatırlatan Cline, Çin’le olan ticari ilişkiler gibi yeni müzakerelerde bu vergilerin başlangıç noktası olarak kullanıldığını söyledi. Ancak Cline, sadece tarifelerle üretimin yeniden canlanacağı ya da bütçe gelirlerinin artacağı yönündeki beklentilerin “hayal ürünü” olduğunu ifade etti.

Trump yönetimi, gerekirse davayı Yüksek Mahkeme’ye taşımaya kararlı. Davacı taraf da bu görüşü paylaşıyor. Ancak Yüksek Mahkeme’nin davayı kabul edip etmeyeceği henüz belli değil. Trump’ın ikinci başkanlık döneminin ilk 20 haftasında 18 acil başvuru yapılmış olması, yürütme ile yargı arasındaki gerilimin artmakta olduğuna işaret ediyor.