Trump, Suriye'ye yönelik tüm yaptırımları kaldırırken Esad, insan hakları ihlalcileri ve terör gruplarına yönelik kısıtlamalar devam edecek.

Barış ve İstikrar İçin Yaptırımların Kaldırılması

Başkan Donald Trump, Beyaz Saray’ın açıklamasına göre Suriye’de istikrarı ve barışı desteklemek amacıyla pazartesi öğleden sonra Suriye’ye uygulanan tüm ABD yaptırımlarını resmi olarak kaldıracak bir başkanlık kararnamesi imzalayacak. Yeni karar, Suriye’nin birlik ve uzlaşı yolunda ilerlemesini teşvik etmeyi amaçlarken; insan hakları ihlalcileri ve terörle bağlantılı olanlara karşı güçlü önlemlerin sürdürülmesini öngörüyor.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, kararın Suriye üzerindeki kapsamlı yaptırımları kaldıracağını, ancak eski başkan Beşar Esad, onun yakın çevresi, insan hakları ihlalcileri, uyuşturucu kaçakçıları, kimyasal silahlarla bağlantılı kişiler, IŞİD ve destekçileri ile İran destekli gruplara yönelik yaptırımların devam edeceğini açıkladı. "Bu, ülkenin istikrar ve barış yolunu desteklemek ve teşvik etmek için atılmış bir adımdır," diyen Leavitt, Başkan Trump’ın "istikrarlı, birleşik ve hem kendi içinde hem de komşularıyla barış içinde bir Suriye’yi desteklemeye kararlı" olduğunu vurguladı.

Kapsamlı Yaptırımların Kaldırılması, Temel İstisnalarla

Başkanlık kararnamesi ABD’nin Suriye’ye yönelik politikasında önemli bir değişiklik anlamına gelirken; bazı yaptırımların tamamen kaldırılması için Kongre’nin onayı gerekirken, 1979’dan bu yana terör destekçisi ülke ilan edilen Suriye için bazı kısıtlamalar devam ediyor. Yönetim, Suriye’yi bu listeden çıkarmadı ve bu da terörle ilgili endişelerin sürdüğünü gösteriyor.

Bu adım, Başkan Trump’ın geçtiğimiz ay Orta Doğu ziyaretinde Suriye’nin geçici lideri Ahmed el-Şaraa ile yaptığı görüşmenin ardından geldi. El-Şaraa’nın, başına 10 milyon dolar ödül konulan bir militan liderden, uluslararası tanınan bir devlet başkanına dönüşmesi dikkat çekiyor. El-Şaraa’nın liderliğindeki Hay’at Tahrir el-Şam (HTŞ), El Kaide’den ayrılan bir örgüt olarak Mart ayında Esad’ı devirdi.

Yetkililere göre el-Şaraa, ABD ile ilişkileri iyileştirmek için Trump Tower’ı Şam’a inşa etme önerisi, İsrail ile normalleşme ve ABD’nin Suriye’nin enerji kaynaklarına erişimi dahil olmak üzere iddialı tekliflerde bulundu. HTŞ’yi daha kapsayıcı ve pragmatik bir yönetime dönüştürmeyi hedefledi.

Bölgesel Diplomasi ve Süregelen Kısıtlamalar

Yeni kararname, İsrailli ve Suriyeli yetkililer arasında güvenlik ve normalleşme anlaşması için sürdürülen arka kapı görüşmeleriyle aynı zamana denk geliyor. ABD’nin önceki yaptırımları, Esad rejimini destekleyen kişi ve kuruluşlara yönelik geniş kapsamlı mali cezalar ve ABD’li şirketlerin özellikle enerji sektöründe Suriye ile ticaretini yasaklıyordu. Suriyeli bankalar da küresel finans sistemlerinden izole edilmişti.

ABD yönetimi yaptırımları kaldırırken, Suriye’nin geleceği üzerinde önemli bir etki alanını da koruyor. Geçmişteki ihlaller, terör ya da kimyasal silahlarla bağlantılı kişi ve kuruluşlara yönelik yaptırımlar ise sürecek. Önümüzdeki haftalarda Kongre kalan yaptırımları gözden geçirirken, bölgesel aktörler Suriye ile yeni işbirliği olanaklarını değerlendirecek.